Een bacheloropleiding verpleegkunde over vier jaar

De Vlaamse regering besliste om de duur van de opleiding tot bachelor verpleegkundige te verlengen met 60 studiepunten, van 180 naar 240 studiepunten, en dus van drie naar vier jaar. Dat - onder meer - om te voldoen aan de Europese regelgeving en om het diploma van bachelor verpleegkunde Europees erkend te maken. Dat laatste laat toe om als verpleegkundige in het buitenland aan de slag te gaan.
De Vlaamse regering nam die beslissing na overleg tussen de kabinetten Welzijn en Onderwijs, VHLORA, de hogescholen en het werkveld. Ze richtte daarvoor een taskforce professionele bachelor verpleegkunde op. Magda Vermeulen werd vanuit het NVKVV en de AUVB afgevaardigd naar die taakgroep. Ook aan de verschillende VHLORA-werkgroepen die opgestart werden, namen leden van het NVKVV deel.
De vernieuwde opleiding verpleegkunde bereidt studenten voor om breed inzetbaar te zijn binnen de verschillende sectoren zowel de ziekenhuizen, de geestelijke gezondheidszorg, de thuisverpleegkunde, de geestelijke gezondheidszorg, een woonzorgcentrum, de maatschappelijke als de preventieve gezondheidszorg. De opleiding verpleegkunde blijft opgebouwd uit een theoretisch (2300 uren) en een klinisch luik (2300 uren). Vooral voor dat laatste deel bleek tijdens de recente visitatie dat de hogescholen dat onvoldoende aanboden en eerder strandden op ongeveer 1500 uren praktijkstage.

Concreet
Op dit moment worden nog heel wat aspecten verder besproken. De hogescholen werken nu hun opleidingscurriculum uit om dat tegen 31 maart 2016 bij de NVAO (Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie) in te dienen. Het aantal uren stage wordt opgetrokken tot een totaal van 2300 waarvan de extra 800 uren (2 x 400 uren) in het vierde jaar gelopen worden. De modaliteiten van die stage en het specifieke statuut van de student tijdens het laatste jaar is nog verder onderwerp voor discussie.
Een neveneffect van de verlenging van de studieduur van professionele bachelor in de verpleegkunde is het verdwijnen van de bachelor-na-bachelor opleiding en dit vanaf het academiejaar 2019-2020. Wel zullen er niet-gesubsidieerde verdergezette opleidingen mogelijk blijven bijvoorbeeld onder de vorm van postgraduaatopleidingen. Zo blijft de noodzakelijke specialisatie binnen verpleegkunde verder mogelijk maar veranderen de financieringsstromen fundamenteel.

Overleg
Het is duidelijk dat er nog heel veel dient uitgewerkt te worden zowel over de inhoudelijke aspecten van de opleiding, de brugopleidingen, de aanpassing van de wettelijke normen, de stage tijdens het laatste jaar, de beroepstitels en –bekwaamheden… Gelukkig organiseert de Vlaamse overheid voldoende  overlegplatforms zodat overheid, verpleegkundigen, onderwijsinstellingen en werkgevers samen modaliteiten kunnen uitwerken die de kwaliteitsvolle patiëntenzorg borgen en die de toekomstige gunstige ontwikkelingen van de verpleegkunde mogelijk blijven maken. Een soortgelijk overlegplatform wordt in 2016 gecreëerd voor het uitwerken van het HBO5-profiel.
Om het plaatje te vervolledigen moet ook de herziening van de wet op de uitoefening van de gezondheidszorgberoepen worden vermeld als sluitstuk op de eerder beschreven evoluties.

Toekomst
Verpleegkunde staat voor verstrekkende veranderingen. Die veranderingen staan volledig in het licht van de toekomstige gezondheidszorguitdagingen. De impact van deze evoluties is echter niet zo vanzelfsprekend.  Een bundeling van deze evoluties, gecombineerd met de kritische beschouwingen door de diverse stakeholders, staat gepland tijdens het congres op woensdag 16 maart 2016 tijdens de 42ste Week van de verpleegkunde in Oostende.